Günümüz otomotiv motorlarının hepsi 4 zamanlı olarak çalışıyor. 4 zaman derken emme, sıkıştırma, yanma ve egzoz zamanları. Bu 4 zaman içinde yakıt yanıyor ve güç/ tork oluşuyor. 4 zamanlı bir motor çalışırken 2 zamanı 1 dönüşte (1 cycle) tamamlıyor ve yani tork elde edebilmesi için 2 turda 1 kez yanma oluyor.
Bazı motorlar ise 4 zamanlı motorlardan farklı olarak 2 zamanlı olarak çalışır. Yani her turda her piston güç üretir. Günümüz otomotiv sektöründe emisyon limitleri nedeniyle kullanılmayan bu sistemler motosikler, mobilet, ATV gibi küçük motor ihtiyacı olan araçlarda veya gemiler ve jeneratörler gibi devasa motor ihtiyacı olan araçlarda kullanılmaktadır.
|
2 Zamanlı Motor Nasıl Çalışır? |
2 zamanlı motor 4 zamanlı motorun işlemlerini 1 turda tamamlar. Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi benzinli 2 zamanlı motorlarda piston yukarı çıkarken karterde vakum oluşur ve giriş portundan içeriye hava girişi sağlanır. Genelde 2 zamanlı motorlarda port yakıt enjeksiyonu veya karbüratörlü sistemler kullanılır ve hava ile birlikte yakıt da kartere girer. 2 zamanlı motorlarda yaygın olarak yakıt-yağ karışımı kullanılır ve yağlama için özel yağ pompası ve enjektörüne ihtiyaç olmaz.
|
Reed Valf |
Hava yakıt karışımı içeri alınırken reed valve olarak adlandırılan valften geçerek girer. Bu valfin özelliği tek taraflı çalışmasıdır, yani karterde basınç artsa bile hava-yakıt karışımı geri giriş hattına göndermez.
|
2 Zamanlı Motor Animasyonu |
Pistonun aşağıya doğru inmesiyle birlikte karterde sıkışan hava yakıt karışımı transfer portdan yanma odasına girer. 4 zamanlı motor gibi egzoz zamanı olmadığı için içeri alınan havanın görevlerinden biri de yanma sonucu oluşan kötü havanın dışarı atılmasını sağlamaktır. 2 zamanlı motorların en büyük dezavantajlarından biri, içeri alınan temiz havanın bir kısmının egzoz portundan dışarı çıkması ve bir kısım egzoz havasının da içeride kalmasıdır. Burada dışarı çıkan temiz hava ile içeri giren kirli havayı minimuma indirmek için farklı sistemler uygulanır. ilk olarak egzoza expantion chamber denilen temiz havayı animasyondaki gibi geri gönderen egzozlar kullanılır veya egzoza power valf denilen valfler yerleştirilir. Bu sistemler motorun gücünü %15-20 arttırabilmektedir.
İçeri alınan hava yakıt karışımı bujiler yardımıyla istenen zamanda yakılır ve güç elde edilir. Her devirde güç elde ettiği için 2 zamanlı motorlar daha küçük hacimlerde daha yüksek güçler elde etmektedirler.
2 zamanlı motor örnekleri:
|
RDTZ |
|
Honda NSR250R |
|
Ronax 500 |
|
Bimota V-Due |
|
Honda 500AF |
|
Yamaha YZ250 |
COMMENTS